3   |   Project

Interview stedenbouw­kundige

Tom van Tuijn

Stedenbouwkundige bij Van Tuijn Stedenbouw

De woningnood in Eindhoven vraagt om onconventionele oplossingen, concludeerde de gemeente enkele jaren geleden. Er was snel behoefte aan veel woningen. Het gebied in Eindhoven rond de stadsakkers in Noord bleek geschikt als woonlocatie voor de komende dertig jaar. Door een niet-standaard benadering en weloverwogen keuzes kan hier snel gebouwd worden en gaat het plaatsen van woningen ook sneller. In de wijk komen louter duurzame geprefabriceerde woningen.

Stedenbouwkundige Tom van Tuijn – Van Tuijn Stedenbouw:

“De natuur zie ik als medeopdrachtgever”

Tom van Tuijn werd door de gemeente Eindhoven als adviseur bij het project gehaald. Hij is directeur van Van Tuijn Stedenbouw. Met zijn studio zoekt hij naar mogelijkheden om betekenisvolle, natuurinclusieve woonwijken te verwezenlijken. In zijn ontwerpen vind je geen aangeharkte perkjes, maar robuuste echte natuur. “Onze projecten nemen stuk voor stuk verantwoordelijkheid voor hedendaagse opgaven rondom klimaat, inclusiviteit en biodiversiteit. We kijken naar de landschappelijke en culturele waardes van een omgeving en werken vanuit die kwaliteiten verder naar een plan dat past in de huidige tijd en bij de huidige klimaatopgaven. Wij zien de natuur als mede-opdrachtgever.”

Onconventioneel bouwen
Het buurtschap komt op historisch betekenisvolle grond. “Dit stukje Eindhoven is nog redelijk onaangeroerd. Op oude kaarten van het gebied zie je een kleinschalig landschap met bomenrijen, akkers en kleine gehuchtjes van een paar boerderijen bij elkaar. Dat was voor ons een interessant uitgangspunt. Het leidde tot een plan met een buurtschap, verschillende ‘kamers’ en geclusterde bebouwing van maximaal 30-40 woningen bij elkaar. Drie kernwaarden geven richting aan de invulling: je gaat natuurlijk wonen in de stad, samenleven in je buurt en onconventioneel. Dat laatste daagt de bouwers uit om te pionieren op deze locatie. Het resultaat is een mix aan woningen, variërend van zelfbouw en prefab (in diverse uitvoeringen) tot tiny houses. Alle woningen komen midden in het groen en zijn ook na die 30 jaar eenvoudig te verplaatsen.”

 “Het buurtschap voelt straks heel vanzelfsprekend en natuurlijk aan”

Deze buurt wordt beter met de jaren
“Bij alles wat we doen vragen we ons af welke maatschappelijke erfenis we achterlaten. Ieder project zou in de loop der jaren iets mooiers of beters moeten opleveren dan waar we oorspronkelijk mee begonnen. In het geval van Buurtschap te Veld is dat zeker het geval. De opzet van de wijk leidt tot een toename aan gebiedseigen natuur, een grotere biodiversiteit en een woonlocatie met een sociale insteek. Al deze componenten zullen in de loop der jaren in kwaliteit toenemen: het bodemleven verbetert, de bomen en andere aanplant komen tot wasdom en de gemeenschap raakt op elkaar ingespeeld.”

Bewuste keuze
Het succes van de wijk hangt volgens de stedenbouwkundige af van de mate waarin en de manier waarop de bewoners straks invulling geven aan het buurtschap. “Voel je verantwoordelijkheid voor en eigenaarschap over de gezamenlijke buitenruimte, kom je met ideeën, overleg je en voer je ze samen uit? Ik heb er wel vertrouwen in. Voor veel mensen wordt dat natuurlijke steeds belangrijker. We zien dat wie in zo’n wijk gaat wonen, daar heel bewust voor kiest.”

Een zachte omgeving
Tom van Tuijn voorspelt dat het buurtschap straks heel vanzelfsprekend en natuurlijk aanvoelt. “Wat je ziet en ervaart, werkt daar onbewust aan mee: het eindeloze groen, weinig verharding, de houten buitenkant van alle woningen. De natuur gaat hier veel meer haar gang dan in de reguliere stedelijke omgeving. Met als resultaat een zacht en aangenaam beeld waarvan je als mens tot rust komt. Zo ontstaat er ruimte voor elkaar.”

Fijn en veilig
Wonen in een buurtschap vraagt misschien wat aanpassing, maar levert ook veel op. “Het zal best wennen zijn. Want je moet omschakelen naar een andere manier van denken en leven. Neem je afscheid van je eigen auto en ga je gebruik maken van de verschillende mogelijkheden in de mobiliteitshubs in de wijk (deelauto’s, scooters en fietsen)? Ga je met je buren een deel van je eten zelf verbouwen in de moestuin? Kun je iets betekenen voor een zieke buurtgenoot? Er zijn voor elkaar voelt fijn en veilig. Daar willen we naar toe!”